Pierwsze kroki
Coraz więcej osób zgadza się ze stwierdzeniem, że jeśli czegoś nie ma w internecie, to znaczy, że to w ogóle nie istnieje.
Opublikowany z początkiem 2020 roku przez serwis WeAreSocial we współpracy z Hootsuite raport Digital 2020 informował, że ponad 4,5 miliarda ludzi na świecie korzysta z internetu, a liczba użytkowników mediów społecznościowych przekroczyła już 3,8 miliarda. Niemal 60% populacji jest już online, a najnowsze trendy sugerują, a ponad połowa światowej populacji korzysta z mediów społecznościowych. Te liczby nieustannie się zwiększają.
To niezwykle istotne fakty, dające do zrozumienia, że decydujący wpływ na sprzedaż oraz pozyskiwanie nowych klientów mogą mieć strona internetowa firmy i pozycja firmy w internecie.
Klient, zanim podejmie decyzję o zakupie, szuka informacji w sieci. Czy znajdzie w niej Twoją firmę? Czy oferta Twojej firmy będzie na tyle zachęcająca, że zdecyduje się na zakup u Ciebie? Daj swojemu klientowi szansę, aby trafił właśnie na Ciebie. Internet jest popularnym narzędziem docierania do klientów i ich pozyskiwania. Przy czym nie jest tutaj ważne, czy zakres prowadzonej działalności to rynek lokalny, regionalny, krajowy, czy też szerszy: zagraniczny i światowy (globalny). Internet sprawia, że mamy możliwość docierania do wciąż nowych klientów bez ograniczeń czasowych i terytorialnych.
Pojawienie się w globalnej sieci nie powinno być przypadkowe. Często nie jest to bowiem tylko dodatkowy kanał dotarcia do klientów i komunikacji z nimi. W wielu przypadkach jest on główny i najważniejszy dla firmy. Potraktuj go więc jako taki, który nie może być zaniedbany.
Rozpoczynamy zatem. Pierwsze dwie lekcje poświęcimy takim elementom, jak: domena internetowa, hosting, e-mail i strona WWW. Są to fundamenty, które pozwolą zaistnieć Twojej firmie w internecie, a w perspektywie czasu przełożą się na pozyskanie nowych klientów.
Własny adres w internecie – domena internetowa
Wyobraź sobie mały tartak działający na rynku lokalnym, który poprzez internet otrzymuje zlecenie ze Szwecji dające mu możliwość produkcji na kilka najbliższych lat. Małego przedsiębiorcę produkującego rolety okienne na lokalnym rynku w Warszawie, który zajęty produkcją wykorzystuje internet, aby szybko i sprawnie docierać do klientów z ofertą i przyjmować od nich zamówienia. Zlokalizowaną pod Krakowem i wytwarzającą ręcznie biżuterię pracownię artystyczną, która za pośrednictwem sklepu internetowego sprzedaje swoje produkty na całym świecie.
Aby rozpocząć działalność gospodarczą, należy zarejestrować firmę we właściwym urzędzie, podając miejsce prowadzenia działalności – adres lokalizacji. Aby rozpocząć działalność gospodarczą w internecie, też trzeba mieć swój adres. Jest to adres internetowy, zwany domeną internetową.
Dzięki domenie internetowej klient będzie mógł szybko i skutecznie odnaleźć stronę Twojej firmy w przeglądarce internetowej. Na co w szczególności trzeba zwrócić uwagę przy wyborze domeny internetowej?
Domena internetowa
Przy tworzeniu strony internetowej należy przemyśleć nie tylko jej wygląd (tzw. design) czy też zawartość (prezentowaną treść wraz z opisami produktów lub świadczonych usług). Istotną rolę odgrywa nazwa domeny internetowej (adres), którą rezerwujemy na potrzeby własnego biznesu.
Domena internetowa (inaczej adres domenowy) pozwala wczytać odpowiednią stronę internetową. Strona taka musi znajdować się na jakimiś fizycznym urządzeniu (serwerze). Adres domenowy, który wpisujemy w przeglądarce internetowej, umożliwia wskazanie określonego urządzenia znajdującego się w sieci i wczytanie z niego zawartości strony internetowej.
W internecie każde urządzenie posiada swój adres – adres IP, który jest zapisywany w postaci cyfr. Te cyfry są niestety trudne do zapamiętania. Przykładowo, adres IP domeny google.pl to 216.58.213.99. Jeśli wprowadzimy ten numer w pasek adresu w przeglądarce internetowej, to zostanie otwarta strona google.pl.
Istnieją serwery DNS (Domain Name System), które są globalną, rozproszoną bazą danych. Ich zadaniem jest kojarzenie nazw domen – tych wpisywanych w postaci zrozumiałego dla nas adresu domenowego – z odpowiednim ich zapisem „zrozumiałym” dla wszystkich urządzeń, czyli w postaci cyfr i kropek.
Rozpiszmy przykładowy adres domenowy:
http://www.przykladowamojafirma.pl
Wielkość znaków nie ma znaczenia, nie wpływa na działanie adresu. Zastanówmy się nad kolejnymi elementami:
- http:// – określenie protokołu przesyłania dokumentów hipertekstowych (Hypertext Transfer Protocol) podającego, w jaki sposób urządzenie pobiera dane przesyłane z internetu; w tym przypadku jest to zawartość strony internetowej; protokół HTTP jest elementem każdego adresu URL; może on mieć również postać HTTP Secure (https://), który pozwala na ochronę poufnych danych, np. haseł, podczas ich przesyłania w internecie;
- www. – przedrostek określający rodzaj usługi, z jaką mamy do czynienia (tu: serwer Web); adresy stron internetowych mogą występować bez niego;
- przykladowamojafirma – główna nazwa domeny; stanowi tę część adresu, którą należy dokładnie przemyśleć, bo będzie związana z Twoją stroną internetową przez długi czas;
- .pl – końcówkę domeny, stanowiącą jej rozszerzenie, możemy wybrać z zestawu końcówek odgórnie ustalonych; podczas rejestracji domeny widzimy dostępne propozycje (jeszcze wolne i już zajęte), na które możemy się zdecydować; w naszym przykładzie mamy domenę najwyższego poziomu (TLD) – krajową, nadaną Polsce.
Domeny najwyższego poziomu (Top-Level Domain, TLD) dzielimy na:
a. krajowe (ccTLD, z ang. country code TLD) – przypisane poszczególnym państwom, a także autonomicznym lub odrębnym obszarom geograficznym, np.:
- .pl – dla Polski,
- .de – dla Niemiec,
- .us – dla Stanów Zjednoczonych,
- .eu – dla krajów Unii Europejskiej;
b. funkcjonalne (gTLD, z ang. generic TLD) – nazwane w zależności od ich przeznaczenia, np.:
- .com – przeznaczone dla podmiotów komercyjnych,
- .org – wykorzystywane przez organizacje niekomercyjne,
- .net – internetowe,
- .gov – związane z instytucjami administracyjnymi oraz rządowymi,
- .edu – edukacyjne oraz dla szkolnictwa,
- .biz – biznesowe.
Lista domen najwyższego poziomu znajduje się na stronie organizacji IANA, pod adresem: http://www.iana.org/domains/root/db. Zadaniem ww. organizacji jest dbać o porządek w nazwach domen.
Nazwę wpisywanej domeny możemy rozszerzyć, tworząc URL[1]. W ten sposób wskazujemy konkretny zasób znajdujący się na serwerze. W naszym przykładzie będzie to kontakt.htm:
http://www.przykladowamojafirma.pl/kontakt.htm
- /kontakt.htm – na samym końcu naszego adresu URL mamy nazwę konkretnego pliku (zasobu), oddzieloną znakiem slash (/) od nazwy domeny; po jego wpisaniu w pole adresu wyświetli się w przeglądarce zawartość pliku htm.
[1]
URL (Uniform Resource Locator) – format, który definiuje odpowiedni rodzaj i adres zasobów znajdujących się w internecie (odpowiednia strona internetowa, plik itp.).
Co powinna zawierać domena internetowa?
Domena internetowa może, przykładowo, wyrażać nazwę firmy, charakter jej działalności bądź markę. Dobrze jest, gdy domenę łatwo zapamiętać lub skojarzyć z tym, co sprzedajesz lub robisz. Staje się wtedy unikalna. Dzięki niej klienci odnajdą Twoją stronę w gąszczu innych stron internetowych, których adresy mogą być do siebie zbliżone.
Nie zawsze domena internetowa musi mówić wprost, co znajduje się na stronie internetowej, do której prowadzi. Pamiętajmy jednak, że decyzja co do nazwy domeny może istotnie wpłynąć na liczbę odwiedzin tych, którzy jeszcze nas nie znają. Zróbmy mały test.
Zastanówmy się...
Szukamy sklepu internetowego, w którym chcemy kupić obuwie. Który z poniższych adresów przemawia do Ciebie najbardziej? Który daje do zrozumienia, że znajdziesz tam to, czego szukasz?
https://www.eobuwie.pl
https://www.wojas.pl
https://www.nezezina.pl
Pierwszy adres wiąże się bezpośrednio ze sprzedawanym asortymentem – mówi wprost, co znajdziemy na stronie, do której prowadzi.
Drugi adres to nazwa producenta obuwia. Na stronie znajdziemy asortyment tylko tej jednej firmy. Taki adres jest również jasny i zrozumiały, ale dla osób znających tę firmę i zakres jej działalności.
Trzeci adres jest wymyśloną nazwą sklepu internetowego (których w internecie powstaje wiele) sprzedającego buty różnych producentów. Nazwa nezezina.pl nie mówi nam wprost, jaka strona się za nią kryje.
Oczywiście mamy świadomość, że wyświetlany adres strony internetowej w wynikach wyszukiwarki jest dodatkowo uzupełniony tytułem strony i jej opisem. Jeśli jednak link pojawi się tylko w ww. postaci, możemy go w trakcie poszukiwań zwyczajnie pominąć. Warto więc zastanowić się nad tym, co ma się znaleźć w naszej domenie, aby internauci nie bali się kliknąć w nasz link i nie pomijali nas w swoich poszukiwaniach.
Dobra nazwa domeny
Gdy zastanawiasz się nad nazwą domeny internetowej, pamiętaj, że:
- nazwa może składać się z liter i cyfr,
- może zawierać znak łącznika (-), ale nie może się od niego zaczynać ani na nim kończyć,
- powinna być ciekawa, lecz przede wszystkim łatwa do zapisania, wymówienia i zapamiętania,
- nie może zawierać znaków specjalnych, miedzy innymi takich jak: < czy &,
- nie powinna być zbyt długa – z reguły krótsza jest lepsza (sugerujemy, aby nie przekraczać trzech słów i uznać je za maksimum),
- jeśli będzie zawierać słowa kluczowe, które istotnie wiążą się z zawartością strony i są w dodatku poszukiwane przez użytkowników wpisujących je w wyszukiwarce internetowej, możesz zwiększyć w ten sposób liczbę wejść z naturalnych wyników wyszukiwania (będziemy o tym pisać na odrębnej lekcji związanej z pozycjonowaniem stron internetowych).
Kiedy zdecydujesz się na konkretną domenę, sprawdź, czy nie wpisujesz jej z błędem. Bywają takie nazwy, gdzie często pojawiają się literówki. Z czasem uczymy się wpisywać nazwę domeny poprawnie, ale weźmy pod uwagę użytkowników, którzy nagminnie mogą popełniać ten sam błąd. W takiej sytuacji warto rozważyć zakup domeny, której nazwa będzie zawierała dany błąd. Po jej wpisaniu klient zostanie przekierowany na właściwy adres naszej strony internetowej.
Pamiętaj, że wybór właściwej domeny internetowej to ważna decyzja, ponieważ:
- wybrana domena będzie wiązać się z Twoim biznesem przez wiele lat;
- będzie generować koszty związane z jej utrzymaniem oraz promocją, m.in. w wyszukiwarkach internetowych;
- możesz liczyć na to, że użytkownikom, którym odpowiada Twoja oferta, domena zapadnie w pamięć i będzie wpisywana wielokrotnie w przyszłości – nie utrudniaj im tego źle dobraną nazwą;
- w oczach klientów właśnie domena, a nie nazwa Twojej firmy, może stać się marką (zdarza się, że nazwa firmy bywa zauważana dopiero na fakturze).
Przykład:
KOMEX S.A. z siedzibą w Warszawie jest właścicielem marki 5.10.15, pod którą prowadzone są sklepy stacjonarne oraz sklep internetowy www.51015kids.eu:
Marka 5.10.15 oraz powiązany z nią adres strony internetowej budzą pozytywne reakcje klientów i są rozpoznawalne znacznie bardziej niż nazwa firmy, która zajmuje się produkcją. Czasem dochodzi nawet do sytuacji, że nazwa firmy jest zupełnie obca w przeciwieństwie do stworzonej marki.
Wiele argumentów przemawia za tym, że nie opłaca się zmieniać nazwy domeny internetowej, gdy nie ma ku temu wyraźnych powodów. Przemyśl zatem dokładnie wybór domeny dla Twojej firmy.
Rejestracja domeny
Domenę rejestrujemy (kupujemy) bezpośrednio u rejestratora domen lub w firmie, która z takim rejestratorem współpracuje; ma ona upoważnienie od zarządcy rejestru domen globalnych lub krajowych. W przypadku domen z rozszerzeniem „.pl” funkcję krajowego rejestru takich nazw internetowych pełni NASK (http://www.nask.pl/).
Pierwszym w kraju rejestratorem domen była spółka Domeny.pl (https://domeny.pl), specjalizująca się w rejestracji domen oraz hostingu, począwszy od 1997 roku. W internecie możemy znaleźć wielu rejestratorów domen z siedzibą w Polsce lub za granicą. Przykładowe wymieniamy poniżej:
Należy pamiętać, że domenę internetową rejestrujemy dla siebie na określony czas, wnosząc opłatę abonamentową. Możemy w ten sposób posiadać wiele opłaconych domen, które nie muszą od razu prowadzić do naszej strony internetowej. Gdy rezerwujemy domenę, nie musimy wcale mieć hostingu, a strona, którą zamierzamy uruchomić, może dopiero być w planach lub w trakcie tworzenia.
Od nas zależy, czy najpierw zarezerwujemy domenę i rozpoczniemy pracę nad serwisem, który dopiero uruchomimy później, czy też będziemy poszukiwać właściwej domeny dla już stworzonego serwisu internetowego.
Uwaga!
Wprowadzenie na rynek nowej marki związanej z firmą, produktem, usługą wiąże się z szeregiem działań marketingowych. Jednym z nich jest kupno odpowiedniej domeny internetowej. To niezwykle istotne, aby ktoś inny (firma lub nawet osoba prywatna) nie zarezerwował domeny, na której może bardzo zależeć firmie przygotowującej się do wejścia na rynek z nowym projektem.
Rejestrując domenę, musimy pamiętać w przyszłości o jej przedłużaniu – uiszczaniu opłaty za kolejne okresy użytkowania. W przeciwnym razie ktoś może nam ją wykupić chwilę po tym, jak nasz abonament wygaśnie. Byłaby to niepowetowana strata, ponieważ całą naszą dotychczasową pracę wykorzysta ktoś inny.
Pamiętaj, że na rynku są firmy, które tylko czekają na takie drobne potknięcia jak nieopłacenie abonamentu czy utrata domeny – taka domena zyskuje wówczas na wartości.
Kupno (rejestracja) domeny
Proces rejestracji domeny internetowej jest szybki i mało skomplikowany. Gdy ustaliliśmy jej nazwę, próbujemy ją zarejestrować. Niestety wiele nazw jest już wykupionych. Miejmy nadzieję, że nasza jest wolna i nikt wcześniej jej nie rejestrował.
Wiemy już, że naszą domenę możemy zarezerwować, wybierając usługi jednego z wielu rejestratorów domen. Na którą firmę się zdecydować?
Powinniśmy zwrócić uwagę na kilka ważnych aspektów:
- cena, jaką musimy zapłacić za rejestrację domeny i późniejsze jej odnowienie – ta sama domena może nas kosztować inaczej u różnych rejestratorów domen;
- szybkość ładowania się strony rejestratora domeny oraz jej poprawny wygląd w naszej przeglądarce internetowej – unikniemy w ten sposób irytujących problemów, a domenę zarejestrujemy sprawnie i skutecznie;
- możliwe formy kontaktu z biurem obsługi klienta i jego dostępność.
Wygląd strony internetowej poszczególnych rejestratorów domen, formularza do zakupu domeny, a później panelu administracyjnego, za pomocą którego będziemy zarządzać domeną, musimy ocenić samodzielnie. Różnią się one ergonomią, ale zakres niezbędnych funkcjonalności dla wszystkich rejestratorów jest identyczny. Kupujemy przecież ten sam produkt, tylko inaczej opakowany.
Zwróć uwagę na cenę domeny… w drugim i kolejnym roku!
Przy zakupie domeny zwróć uwagę na cenę jej przedłużenia, a nie tylko cenę zakupu za pierwszy rok. Może się bowiem okazać, że promocyjna cena zakupu jest bardzo niska, np. 1 zł, ale podczas przedłużania domeny po upływie roku znacznie wzrasta. Możesz wtedy zapłacić tyle samo lub nawet więcej niż u innego rejestratora domen, płacąc pełną stawkę już od pierwszego roku. Wyjdzie więc na to samo, ale w kolejnych latach stracisz.
Wczytaj się również w regulamin, czy przypadkiem, w sytuacji gdy zechcesz przenieść domenę do innego, tańszego rejestratora, nie ma obowiązku jej przedłużenia po pierwszym roku u dotychczasowego rejestratora domen.
Zakup domeny to inwestycja na lata. Warto jest więc przeanalizować koszty z nią związane, rozpatrując dłuższy horyzont czasowy, a nie tylko sugerując się promocyjną ceną zakupu pierwszego roku.
Zakup domeny jest prosty i rozłożony na kilka kroków. Pierwszy, najważniejszy, to wpisanie u wybranego rejestratora nazwy domeny, którą chcemy zarezerwować:
Rejestracja domeny to jedna z podstawowych usług świadczonych przez rejestratorów domen. Jest ona zazwyczaj szczególnie wyróżniona i z łatwością ją zlokalizujesz na stronie internetowej. Zwykle wystarczy w zakładce Domeny wpisać w specjalnie przeznaczone do tego celu okno nazwę domeny, którą chcemy kupić, i wyszukać ją:
Wpisujemy nazwę domeny i przechodzimy do dalszego etapu. Na powyższym obrazku widać przycisk Wyszukaj, ale może to być inna opcja, np. Zamów.
Następuje sprawdzenie, czy wpisana nazwa domeny jest dostępna. Otrzymujemy raport, czy tak jest, oraz propozycję zakupu innych możliwych domen z rożnymi rozszerzeniami. Teraz już tylko wystarczy zdecydować się na daną domenę i dodać ją do koszyka lub inną podobną opcją potwierdzić wybór i przejść do formularza rejestracyjnego.
Kupując domenę, tworzymy konto u rejestratora domen. W ten sposób uzyskamy dostęp do panelu administracyjnego, który pozwoli nam na zarządzanie daną domeną. W przyszłości, gdy dokupimy inne domeny, wystarczy zalogować się na swoje konto, aby mieć możliwość konfiguracji ich wszystkim za pomocą jednego panelu.
Choć nie jest to obowiązkowe, użytkownicy mniej zaawansowani mogą zakupić w jednej firmie domenę i hosting – o którym piszemy w kolejnym rozdziale tej lekcji. W ten sposób znacznie szybciej i łatwiej uruchomimy nasz serwis internetowy, bez potrzeby przeprowadzania dodatkowej konfiguracji.
Przypadki, z jakimi możemy mieć tutaj do czynienia, wykraczają poza zakres tego kursu i są związane z pracą informatyka lub administratora sieci. Chcielibyśmy jednak wspomnieć o jednym, najczęściej występującym przypadku: gdy posiadamy hosting i domenę w dwóch różnych firmach – wtedy musimy odpowiednio skonfigurować (zmienić) DNS domeny.
Zmiana DNS domeny
Nie ma nic dziwnego w sytuacji, że domenę internetową rejestrujemy u jednego operatora, natomiast hosting (serwer) posiadamy u innego. Jeśli w takiej sytuacji chcemy, aby nasza strona internetowa otwierała się po wpisaniu adresu, który zarejestrowaliśmy, musimy wydelegować domenę na serwery zewnętrzne operatora, który obsługuje nasz hosting.
Po takiej konfiguracji, mimo że domena wskazywać będzie na innego operatora, cały czas zarządzana będzie w panelu administracyjnym operatora, u którego ją zarejestrowaliśmy.
Na poniższym ekranie, w panelu administracyjnym w ramach opcji dotyczących konfiguracji domeny widzimy wprowadzone dwa adresy serwerów DNS operatora, który obsługuje nasz hosting:
Dwa adresy serwerów DNS są obowiązkowe. Adresy IP nie są w omawianym przypadku wymagane.
Wprowadzone adresy zatwierdzamy przyciskiem Zapisz.
W panelu widzimy czas, jaki potrzebny jest na rozpowszechnienie naszych nowych serwerów DNS, tak aby wskazywały na odpowiedni serwer.
Domena z rynku wtórnego
Domena, którą bardzo chcemy mieć, może być już sprzedana. Nadal jednak mamy szansę ją kupić. Nie jest to już takie proste jak kupno domeny dostępnej na rynku pierwotnym, ale nie niemożliwe. Co powinniśmy zatem zrobić, aby zdobyć taką domenę?
W pierwszej kolejności musimy sprawdzić, czy po wpisaniu w pasku adresu domeny, którą zamierzamy nabyć, otwiera się jakaś strona internetowa. Jeśli tak i w dodatku prowadzi ona do aktywnej, rozbudowanej witryny internetowej, z oczywistych względów szansa na zdobycie domeny jest nikła – jej właścicielowi zależy bowiem na niej.
Zdarza się jednak, że domeny internetowe kupowane są pod wpływem impulsu, na przyszłość, na wszelki wypadek lub jako domeny dodatkowe. Często nie są wykorzystywane przez kupującego i po upływie pierwszego roku nie są przedłużane.
W takiej sytuacji możemy spróbować przejąć domenę w chwili jej wygaśnięcia, kiedy wraca na rynek pierwotny. Musimy jednak wiedzieć, kiedy to nastąpi. W tym celu możemy wykorzystać wyszukiwarkę WHOIS dostępną na stronie organizacji ICANN http://whois.icann.org lub stronie Krajowego Rejestru Domen http://www.dns.pl/cgi-bin/whois.pl.
Gdy wprowadzimy tu nazwę domeny internetowej, uzyskamy informacje na temat między innymi:
- danych kontaktowych osoby/firmy rejestrującej domenę,
- danych serwera DNS,
- daty oraz godziny rejestracji domeny i jej wygaśnięcia.
Jeśli termin ważności domeny upływa w niedalekiej przyszłości, możemy zaczekać i liczyć, że pojawi się ona ponownie na rynku pierwotnym. Niektórzy rejestratorzy domen oferują usługę automatycznego zakupu domeny, która wraca do puli domen. Kiedy domena stanie się dostępna po wygaśnięciu jej abonamentu, automatycznie zostanie zakupiona dla nas.
Jeżeli ważność domeny jest jednak dłuższa, możemy spróbować wykorzystać dane kontaktowe, aby zapytać jej właściciela o możliwość jej odkupienia.
Wiele domen kupowanych jest właśnie w celu dalszej odsprzedaży. Ich właściciele zamieszczają je na stronach będących giełdami domen. Strony takie znajdziesz, wpisując w wyszukiwarkę Google hasło „giełda domen”. Otrzymasz listę wyspecjalizowanych serwisów do odsprzedaży domen, włącznie z najpopularniejszym w kraju systemem aukcyjnym Allegro (https://allegro.pl/kategoria/internet-domeny-260287).
Wystarczy więc, że zaczniemy szukać naszej domeny. Jest szansa, że kupimy ją właśnie w ten sposób. Pytanie tylko: za jaką kwotę? Niestety, często znacznie przewyższającą jej cenę na rynku pierwotnym.
Poczta e-mail, hosting (miejsce na stronę internetową)
Czym właściwie jest hosting?
Omówiliśmy już kwestie związane z domeną internetową. Teraz czas, żeby naszą domenę „zaparkować” w internecie. Sama domena to tylko nazwa w sieci, dzięki której umożliwiamy klientom otwarcie naszej strony internetowej. Aby taka strona mogła zaistnieć w sieci, musi zostać umieszczona na serwerach podłączonych na stałe do internetu.
Wiele firm (najczęściej tych samych, które pośredniczą w sprzedaży domen) oferuje usługę umieszczenia naszej strony internetowej na swoich serwerach. Taka usługę nazywa się hostingiem.
Hosting czy własny serwer?
Oczywiście istnieje także możliwość umieszczenia strony na własnym serwerze podłączonym do internetu, ale takie rozwiązanie wiąże się ze spełnieniem wielu warunków technicznych i przez to jest kosztowne.
Własny serwer wymaga zapewnienia stabilnego zasilania i profesjonalnych systemów jego podtrzymania (nie wystarczy prosty zasilacz UPS). Dane zawarte na takim serwerze muszą być przechowywany na przynajmniej dwóch niezależnych dyskach pracujących w systemie RAID. Ponadto należy taki serwer podłączyć do sieci przynajmniej przy pomocy dwóch niezależnych operatorów internetowych.
Profesjonalna serwerownia powinna być wyposażona w szafy rack, w których przechowywane są macierze dyskowe, a całość powinna być umieszczona w specjalnych klimatyzowanych pomieszczeniach.
Fot. Serwerownia
Przy dzisiejszej szeroko dostępnej ofercie usług hostingowych właściwie jedynie duże firmy korzystają z własnych serwerowni. W naszym kursie skupimy się na małych i średnich przedsiębiorstwach, które są klientami firm hostingowych. Nie będziemy więc omawiać zagadnień związanych z posiadaniem własnego serwera.
Hosting płatny i darmowy
Usługi hostingowe możemy podzielić na płatne i darmowe. Darmowy hosting posiada niestety liczne ograniczenia, które prezentujemy poniżej. Z tego względu odradzamy budowanie na nim wizerunku swojej firmy w internecie. Darmowy hosting możemy natomiast polecieć jako dobry sposób na przetestowanie jakości usług oferowanych przez poszczególne firmy.
Darmowy hosting – najważniejsze ograniczenia:
- niskie limity transferu danych (nasza strona będzie ładowała się znacznie wolniej niż w przypadku hostingu płatnego),
- niewielka przestrzeń dyskowa przeznaczona na stronę internetową (na takim hostingu umieścimy jedynie prostą stronę z niewielką liczbą multimediów, np. grafik, filmów),
- brak wsparcia technicznego,
- wyświetlanie reklam przez usługodawcę,
- odbiór strony przez czytelników jako nieprofesjonalnej.
Rodzaje hostingu
Zdecydowaliśmy już, że skorzystamy z usług hostingu płatnego. Możemy wyróżnić cztery rodzaje hostingu:
- Hosting współdzielony (wirtualny)
Użytkownicy takiego hostingu otrzymują dostęp do określonej (zależnej od wykupionej usługi) przestrzeni dyskowej na serwerze. Różni użytkownicy współdzielą jedną maszynę (serwer), korzystając wspólnie z jej mocy obliczeniowych.
W ramach hostingu współdzielonego otrzymamy od usługodawcy dostęp do wygodnego panelu, w którym będziemy mieli możliwość zarządzania swoimi usługami.
Największe zalety tego hostingu to jego relatywnie niska cena i profesjonalne 24-godzinne wsparcie techniczne – co jest ważne w przypadku ewentualnych awarii serwera. Taki typ hostingu to najlepsze rozwiązanie dla firmy startującej w internecie.
- Wirtualny serwer prywatny
Tak zwany VPS (Virtual Private Server). Podobnie jak w przypadku hostingu współdzielonego użytkownicy otrzymują dostęp do wybranej przestrzeni na serwerze, jednak liczba użytkowników serwera (maksymalnie kilkudziesięciu użytkowników w odniesieniu do setek, a nawet tysięcy w przypadku hostingu współdzielonego) jest znacznie mniejsza niż na hostingu wirtualnym.
Ponadto każdy użytkownik otrzymuje własny system operacyjny, oprogramowanie (nie są one współdzielone) oraz pełny dostęp do konta root (konta administracyjnego systemu), co jest przydatne przy uruchamianiu bardziej skomplikowanych usług na serwerze.
- Serwer dedykowany
Dostęp do całego serwera na wyłączność z własnym systemem i oprogramowaniem oraz pełny dostęp do administracji maszyną.
Jest to najwydajniejsze i najdroższe rozwiązanie przeznaczone dla dużych serwisów internetowych. Rozwiązanie raczej dla większych firm.
- Hosting w chmurze
Cały serwis internetowy jest utrzymywany na serwerach w chmurze. W przeciwieństwie do tradycyjnego hostingu usługi są utrzymywane w sieci połączonych ze sobą serwerów chmurowych. Jego główną zaletą jest niski poziom awaryjności – w przypadku awarii jednego z serwerów serwis jest natychmiast przenoszony w inne miejsce.
Wybór odpowiedniej oferty dla siebie
Kiedy wiemy już, jaki rodzaj hostingu mamy do wyboru, musimy zadać sobie pytanie: jak duża (objętościowo) będzie nasza strona internetowa oraz jaki ruch (liczbę odwiedzających) przewidujemy?
Na postawie tych danych określimy, jakich parametrów hostingu szukamy. W razie rozpoczynania działalności w internecie najczęściej wystarczy jeden z najprostszych i najtańszych wariantów hostingu współdzielonego. Taki hosting o ograniczonym transferze w każdej chwili możemy rozbudować, przechodząc do szerszej oferty w przypadku szybkiego rozwoju naszej strony. Nie ma konieczności wykupowania najdroższej oferty na rynku dla firmy rozpoczynającej dopiero działalność w internecie.
Przy wyborze rodzaju hostingu jako ważnym kryterium radzimy kierować się renomą i opiniami na temat firmy hostingowej. Duże i znane firmy hostingowe będą miały droższą ofertę (choć trafiają się tam atrakcyjne promocje cenowe) niż mali hostingodawcy, ale zapewniają 24-godzinne wsparcie techniczne i większą stabilność oraz niezawodność swoich serwerów. Najczęściej nasze dane przechowywane są przynajmniej w dwóch niezależnych i znajdujących się w znacznej odległości od siebie serwerowniach, co zapewnia stabilność naszej stronie WWW nawet w przypadku dużych problemów z dostawami prądu w danym obszarze.
Wybór odpowiedniej firmy hostingowej może mieć decydujące znaczenie nie tylko w razie jakiejkolwiek awarii. Nie jesteśmy w stanie przewidzieć wszystkich sytuacji, w których wybrany hosting zminimalizowałby straty, na jakie zostaliśmy narażeni, ale musimy mieć świadomość, że na pewno one wystąpią. Pytanie tylko, jakie koszty w związku z nimi poniesiemy. To poważny problem tych firm, które lokują swoją działalność wyłącznie w internecie.
Kiedy więc mogą pojawić się straty? Rozważmy poniższą sytuację.
Kupujemy reklamę wysyłaną w zaplanowanym z wyprzedzeniem terminie na skrzynki e-mail dziesięciu tysięcy odpowiednio dobranych kont. Ponosimy koszt przygotowania treści reklamowej przez profesjonalną agencję reklamową oraz zakupu usługi związanej z jej wysłaniem. Odbiorcy poczty zapoznają się z treścią reklamy, następnie klikają w link przekierowujący na Twoją stronę, aby poznać szczegóły oferty lub z niej skorzystać. W tym momencie Twoja strona przestaje być dostępna ze względu na awarię w firmie hostingowej. Nie ma możliwości, aby wczytać stronę lub ładuje się ona bardzo wolno. Użytkownicy nie mogą zapoznać się z ofertą lub muszą wykazać się olbrzymią cierpliwością, aby tego dokonać.
To oczywiście sytuacja, w której stracimy wielu potencjalnych klientów. Prawdopodobnie już nie wrócą do otrzymanej reklamy, aby ponownie kliknąć w link i zapoznać się ze szczegółami oferty. Ponosimy zatem poważne straty.
Sytuacja taka może wyniknąć z wielu przyczyn – awaria sprzętu, brak energii elektrycznej, przeciążenie serwera u dostawcy w momencie wykonywania kopii bezpieczeństwa itp. Na niektóre z nich firmy hostingowe mają wpływ i robią wszystko, aby im przeciwdziałać – szczególnie te większe firmy. To reguła, która potwierdza się w praktyce, choć niestety liderzy rynku również odnotowują na swoim koncie wpadki.
Warto sprawdzić, czy firma hostingowa, na którą chcemy postawić:
- daje nam możliwość kontaktu z biurem obsługi klienta przez całą dobę siedem dni w tygodniu (24/7);
- podaje, jak wysoka jest sprawność działania serwerowni (stabilność działania);
- udostępnia kopię bezpieczeństwa i możliwość dowolnego przywracania z niej danych.
Ważne!
Pamiętaj, aby dołożyć wszelkich starań przy wyborze dobrego dostawcy usług hostingowych. Traktuj go jak partnera, który ma udział w prowadzonym przez Ciebie biznesie. Wszystkie bowiem niedoskonałości jego pracy odbiją się bezpośrednio na Tobie.
Zakładanie własnego hostingu
Omówimy teraz sposób założenia własnego hostingu na przykładzie jednego z najpopularniejszych w kraju serwisów hostingowych, jakim jest Home.pl.
Przechodzimy do zakładki Hosting na stronie https://home.pl i wybieramy interesujący nas wariant hostingu, po czym wybieramy opcję Realizuj zamówienie.
Następnie wypełniamy formularz rejestracyjny, uzupełniając go danymi naszej firmy:
Przechodzimy przez weryfikację danych i zatwierdzamy nasze zamówienie:
W tym momencie możemy już zalogować się do naszej usługi pod adresem: https://panel.home.pl/ (usługa zostanie w pełni aktywowana po jej opłaceniu):
Nazwę usługi (do zalogowania się) otrzymamy w e-mailu wysłanym przez Home.pl zawierającym potwierdzenie zamówienia.
Po zalogowaniu się w panelu Home.pl otwiera się tzw. pulpit z podglądem najważniejszych usług:
Aby przejść do szczegółowej konfiguracji naszego hostingu, wybieramy zakładkę Usługi, rozwijamy nazwę naszego hostingu i zaznaczamy opcję Konfiguracja usługi:
W oknie konfiguracji usługi znajdują się wszystkie opcje potrzebne do zarządzania naszym hostingiem:
W lewej górnej części okna wyświetlane są podstawowe parametry naszego serwera:
Mamy tu możliwość zmiany hasła do usługi, ustawienia preferencji (przydział pojemności serwera między pocztę i stronę WWW) oraz przypisania do naszego hostingu domeny zewnętrznej (wcześniej musimy ją „wydelegować” w ustawieniach domeny u poprzedniego operatora).
W kolejnej części dostępne są opcje związane z ustawieniem skrzynek pocztowych, które opiszemy w następnym rozdziale dotyczącym poczty e-mail.
Po prawej stronie okna konfiguracji znajdują się ustawienia związane ze stroną WWW:
Znajdują się tam między innymi:
- adres WWW, pod którym strona jest widoczna w sieci; jeżeli w panelu Home.pl posiadamy zamówione domeny, strona jest widoczna także pod ich adresami;
- informacje o objętości i liczbie plików na naszym wirtualnym serwerze,
- serwer i login FTP, czyli dane do logowania się na naszym serwerze w celu umieszczenia na nim własnych plików.
Do serwera FTP możemy zalogować się przy pomocy jednego z klientów FTP (np. programem FileZilla, SmartFTP, Total Commander). Istnieje też możliwość zalogowania się przez tzw. WebFTP (FTP w przeglądarce internetowej) przy pomocy znajdującego się poniżej przycisku WebFTP:
W ostatniej części okna Bazy danych zawarte są informacje dotyczące rozmiaru i ilości naszych baz danych oraz link do logowania w panelu zarządzania bazą SQL (phpmyadmin) – opcja dla zaawansowanych użytkowników:
Tym sposobem pokrótce omówiliśmy sposób zamówienia własnego hostingu oraz zaprezentowaliśmy możliwości poruszania się po panelu zarządzania naszymi usługami hostingowymi.
Poczta e-mail
Równie ważnym (a być może nawet ważniejszym) elementem pojawienia się naszej firmy w internecie jest posiadanie poczty e-mail we własnej domenie. Nie trzeba chyba nikomu podpowiadać, że adresy e-mail firmy w darmowych, niekomercyjnych serwisach (np. jak_kowalski@znana_nazwa_operatora_poczty.pl) wyglądają bardzo nieprofesjonalnie. Znacznie lepiej prezentuje się e-mail, w którym po symbolu @ znajduje się nazwa naszej własnej domeny: jan_kowalski@twoja_nazwa_firmy.pl.
Najczęściej, wykupując już najtańszy wariant hostingu, otrzymamy w cenie własną pocztę e-mail. Wraz z nią uzyskamy dostęp do wygodnego panelu, poprzez który możemy zalogować się do naszej skrzynki w przeglądarce internetowej. Istnieje również możliwość skonfigurowania programu pocztowego w komputerze, tablecie lub smartfonie, tak aby odbierana była na nich nasza poczta.
Możemy także przekierować taką skrzynkę na inny adres e-mail oraz podpiąć ją do jednego z popularnych operatorów pocztowych, np. do udostępnianego przez Google Gmaila: http://www.google.pl/intl/pl/mail/help/work.html.
Usługa dla firm oferowana przez Google, tzw. G Suite pozwala na korzystanie ze wszystkich usług Google w ramach własnej domeny.
Aby z niej skorzystać, musimy utworzyć konto, rejestrując się, a następnie zweryfikować posiadaną domenę na potrzeby G Suite. Weryfikacja jest niezbędna i chroni nas przed podszywaniem się innych osób pod naszą domenę.
Instrukcję tego pierwszego etapu konfiguracji znajdziesz tutaj:
https://support.google.com/a/answer/60216?hl=pl&ref_topic=3035788.
Skrzynka pocztowa we własnej domenie
Tak jak pisaliśmy w poprzednim rozdziale, wykupując własny hosting, najczęściej otrzymujemy możliwość utworzenia w nim własnej poczty e-mail.
Omówimy teraz sposób tworzenia takiej skrzynki na przykładzie panelu Home.pl.
Logujemy się do panelu, z lewego menu wybieramy Usługi i przechodzimy do konfiguracji naszego hostingu.
W lewej dolnej części okna konfiguracji znajdują się opcje związane ze skrzynkami pocztowymi:
Aby dodać nową skrzynkę, wybieramy opcję Dodaj skrzynkę e-mail. Następnie wprowadzamy nazwę skrzynki, czyli nazwę, która znajdzie się przed znakiem @ w naszym adresie. Najczęściej jest to imię i nazwisko osoby, do której ta skrzynka będzie należała, lub nazwa ogólna, tj. biuro, kontakt, bok itp.
Wybieramy domenę (jeżeli wraz z hostingiem wykupiliśmy jedną lub wiele domen, wybieramy jej nazwę – będzie to część adresu e-mail znajdującego się po symbolu @). Definiujemy hasło do skrzynki, ustalamy jej pojemność oraz zapisujemy wprowadzone parametry.
Tym sposobem utworzyliśmy własną skrzynkę e-mail. Do swojej skrzynki e-mail zalogujemy się pod adresem: https://poczta.home.pl:
Tak jak wspominaliśmy w poprzednim rozdziale, istnieje możliwość odbierania takiej poczty przy pomocy programów pocztowych po odpowiedniej ich konfiguracji. Parametry do konfiguracji programów pocztowych znajdziemy w konfiguracji skrzynki. Mieści się ona na liście usług w panelu Home.pl:
Ustawienia serwerów POP3, SMTP i IMAP znajdują w prawej części okna:
W tym miejscu możemy też ustawić przekierowanie skrzynki e-mail na inny adres, a także tzw. autoresponder (autoodpowiedź), np. informujący o tym, że otrzymaliśmy wiadomość od klienta i obsłużymy go w określonym czasie.
Podsumowanie
Wiesz już, co należy zrobić krok po kroku, by Twoja firma zaistniała w sieci. Wiesz także, czym są domeny i serwery DNS oraz jaka jest różnica pomiędzy hostingiem współdzielonym, serwerami wirtualnymi VPS i własnym serwerem dedykowanym.
Masz wiedzę wystarczającą do dokonania wyboru i wykupienia własnego hostingu oraz domeny. Samodzielnie założysz skrzynkę pocztową we własnej domenie.
Nawet jeśli Twoja firma posiada już własny hosting, domenę i skrzynkę pocztową, z pewnością warto było zapoznać się z omówionymi w lekcji podstawami – pomogą one zrozumieć zasady funkcjonowania strony internetowej oraz ułatwią zrozumienie tematów prezentowanych w kolejnych lekcjach.
W następnej lekcji omówimy zagadnienia związanie z posiadaniem własnej strony WWW. Zaprezentujemy systemy do zarządzania treściami na stronie (tzw. CMS – Content Management System). Systemy te pozwalają na szybkie wprowadzanie modyfikacji i edycję treści przez użytkowników nieposiadających wiedzy informatycznej.